CLAUDE RUTAULT

Sinds de jaren zeventig verlegt de kunstenaar radicaal de grenzen van het minimalisme en van conceptuele kunst. Zijn basisprincipe bestaat uit het aanbieden van een reeks schriftelijke instructies die hij “definities / methoden” noemt, en die gericht zijn naar de ontvanger of « nemer » van zijn werk (een verzamelaar, een curator, een instelling of een museum).

Deze regels en procedures kunnen de kleur, het formaat en het materiaal bepalen dat moet worden gebruikt, evenals de manier waarop het werk moet worden verkocht of geveild. De eerste “definitie / methode” werd in 1973 gecreëerd en vormde het vertrekpunt voor honderden unieke werken: “Een doek gespannen op een geschilderd frame in dezelfde kleur als de muur waaraan het is opgehangen.”

– Definitie / methode 1. “Single Canvas” 1973.

Een anekdote om de oorsprong van dit proces te duiden: in 1973 verhuisde Rutault naar een nieuw huis en besloot zijn keuken opnieuw te schilderen. Toen hij constateerde dat hij nog steeds twee kleine doeken van 20 bij 20 cm had, beschilderde hij er één van met de muurverf, om hem daarna weer op te hangen. Sindsdien ontrafelt hij in zijn werk de gevolgen van dit eerste spontane gebaar.

Met dit – bijna absolutistisch principe – opende Rutault de deur naar een ruim spectrum van reflecties over kunst: over conceptie, creatieproces, uitvoering, bestemming en conservatie. Hoewel de “definitie / methode” -regel objectief en methodisch lijkt, ontsteekt ze een interessante interactie tussen alle betrokken partijen en roept ze vragen op met betrekking tot vertrouwen, participatie en verantwoordelijkheid. Door specifieke regels te volgen, kan de ontvanger ook de kleur van het schilderij en de kleur van de muur veranderen, of de hele installatie verplaatsen. Dit genereert onverwachte versies van het werk :  variaties die moeten worden gecommuniceerd met de kunstenaar. Rutault geeft daarbij de controle over zijn werken gedeeltelijk op, waardoor ze  veranderlijk zijn en hun eigen leven kunnen leiden.

De tentoonstelling Monochrome 5 sur une grille de Marelle bij Fondation CAB brengt verschillende werken samen die radicale stappen in het parcours van de kunstenaar illustreren.

Marionettes(poppen) bijvoorbeeld, bestaat uit een reeks monochromen in verschillende kleuren die met subtiele vislijnen aan het plafond opgehangen worden. De doeken balanceren elk met één hoek op de vloer in een doorgedreven evenwichtsoefening: noch verticaal noch horizontaal, noch plat op de grond gelegd. Deze serie viert de vrijheid van schilderen en stemt tot reflectie over de mogelijke manifestaties van het canvas die de «d / m» -procedure teweegbrengt.

Zoals de titel al doet vermoeden, zijn bepaalde werken in de tentoonstelling dan weer geïnspireerd op het hinkelspel (een motief waar Rutault sinds 1971 mee werkt). D / m Marellesbestaat uit tien monochrome schilderijen met in totaal 2 verschillende kleuren, verspreid over de vloer en aangevuld met een tekening in plakband van een hinkelspel. Deze reeks beantwoordt tevens aan simpele regels, en weerspiegelt een zekere speelsheid die inherent is aan Rutault’s praktijk – hoezeer deze ook bepaald wordt door methoden, regels en routines.

De werken in de tentoonstelling zijn uniek in concept en uitvoering, al zijn ze allen het gevolg van een specifieke definitie / methode zoals voorgesteld oor de kunstenaar, en passen ze zich tegelijkertijd aan aan de keuze van de « ontvanger », in dit geval Fondation CAB. Dankzij de artistieke benadering van Claude Rutault, wiens praktijk ongeëvenaard is en consequent relevant blijft, voegt deze samenwerking een nieuwe dimensie toe aan onze missie, in het bijzonder door de kunstenaar op een erg eigenzinnige manier te laten omgaan met de evolutie en de levensloop van zijn werk.